Dr Anna Brinken Dietetyka , Szczecin. 72 poziom zaufania. Dzień dobry, dziecko jak najbardziej może jeść codziennie ziemniaki. Zawierają one łatwo przyswajalne cukry złożone (skleikowana skrobia), sporo potasu, witaminy C, mało białka, ale o wysokiej wartości odżywczej. Ponieważ ziemniaki mają mało błonnika, najlepiej Zgodnie z istniejącymi przepisami, dziecko, które ukończyło 7 lat, może zostać samo w domu. Co w sytuacji, gdy chcemy pozostawić bez opieki młodszą pociechę? Ustawodawca uznał takie zachowanie za nieodpowiedzialne i przewidział za to karę. Art. 106 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Jeśli chcemy zamrozić wątróbkę surową, powinniśmy ją oczyścić, ewentualnie pokroić i mrozić porcjami, w ilości, które po rozmrożeniu zostaną przygotowane i spożyte na jeden posiłek. Trzeba pamiętać, że wątróbka rozmrożona absolutnie nie nadaje się do ponownego zamrożenia. Do zamrażarki wkładamy ją zapakowaną w 70 poziom zaufania. Witam. Duże znaczenie ma wiek dziecka, więc trudno jednoznacznie stwierdzić. U dzieci z wrażliwym przewodem pokarmowym połączenie mleka z owocami może zawsze powodować biegunkę. Inne dzieci będą jadły owsiankę z mlekiem i owocami i nic im nie będzie. Jeśli dziecko jest w takim wieku, że może jeść wszystko Według obowiązującego schematu żywienia niemowląt naturalny jogurt można podać w 11. miesiącu życia, pod warunkiem, że dziecko nie ma uczulenia na białka mleka krowiego. Zacznij od małej ilości i obserwuj reakcje. Gdy wszystko jest w porządku, maluch może dostać jogurt 1–2 razy w tygodniu, potem częściej. Po zjedzeniu miodu bakterie w organizmie uaktywniają się i rozpoczynają produkcję botuliny, która powoduje skurcze mięśniowe. Zazwyczaj spożywa się surowy miód (niepasteryzowany), toteż ryzyko obecności w nim bakterii jest znaczne, przy czym są one w tak niewielkiej dawce, że są niemal nieszkodliwe dla dorosłych, ale szkodliwe Zgodnie z Kodeksem pracy wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko do ukończenia przez nie 16 roku życia jest dozwolone wyłącznie na rzecz podmiotu prowadzącego działalność kulturalną, artystyczną, sportową lub reklamową i wymaga uprzedniej zgody przedstawiciela ustawowego lub opiekuna tego dziecka, a także Twoje dziecko może lepiej zaakceptować białą rybę, która ma łagodniejszy smak, niż wyraźny "podejrzany" smak. Flądra, plamiak, dorsz i podeszwa to świetne punkty wyjścia dla Twojego dziecka. Gdy Twoje dziecko rozwinie smak ryby, możesz dodać ryby o silniejszym smaku. Przygotowanie ryby dla Twojego dziecka Czy dziecko 2 letnie może jesc czekoladę? Kakao można podać dziecku, jeśli skończy 1 rok życia. Jeśli widzimy, że po spożyciu kakao nie występuje reakcja alergiczna, to maluchowi w tym wieku można podać również herbatnika z dodatkiem czekolady. W zależności od stanu zdrowia danej osoby zalecane jest spożywanie wątróbki drobiowej albo wieprzowej. Osoby, które maja niedobry żelaza powinny jeść wątróbkę wieprzową. Osoby, które maja niedokrwistość z niedoboru kwasu foliowego powinny jeść wątróbkę z kurczaka. cvAcp. 1. Jogurt owocowy Zawiera 2-3 łyżeczki cukru na 100 gramów produktu. Do strawienia takiej ilości cukru potrzeba wielu mikroelementów, w tym wapnia, który jest cennym składnikiem jogurtu – wszak głównie ze względu na ten składnik zaleca się jedzenie nabiału. Cukier zawarty w jogurtach owocowych stanowi ponadto doskonałą pożywkę dla rozwoju różnego rodzaju grzybów, bardziej niż dla bakterii probiotycznych. Wsady owocowe w jogurtach nierzadko są “ulepszane” przy pomocy sztucznych aromatów i barwników. Jogurty często zawierają też substancje zagęszczające w postaci modyfikowanej skrobi, czy też mleka w proszku. 2. Parówki Parówki to wędlina powstająca najczęściej ze zmielonych na drobno składników, takich jak: mięso, kości, jelita oraz odpadki mięsne, które nie nadają się do spożycia w formie nieprzetworzonej i nie są wykorzystywane w produkcji innych wędlin (MOM). Ponadto, do parówek dodawana jest woda, białka roślinne, które działają jak emulgatory np. soja – często genetycznie modyfikowana – oraz przyprawy smakowe: pieprz i duża zawartość soli, która obciąża nerki. W parówkach jest też dużo tłuszczu – nawet do 40%. Uwaga! Reklama do czytania Jak zrozumieć małe dziecko Poradnik pomagający w codziennej opiece Twojego dziecka 3. Słodkie kremy czekoladowe do pieczywa Patrząc na reklamę w telewizji, wierzymy, że stanowią one źródło zdrowych orzechów i dobrego kakao. Jednak głównymi składnikami takiego masła są cukier i tłuszcze, nierzadko utwardzane tłuszcze roślinne. Dodatkowo, w składzie kremów czekoladowych znajdziemy serwatkę w proszku oraz lecytynę sojową. Częste spożywanie takiego masła zapewnia dziecku nadwyżkę kalorii, a w konsekwencji zwiększa ryzyko ryzyko otyłości i zaburzeń równowagi lipidowej, co w przyszłości może także prowadzić do chorób układu krążenia. 4. Słodkie, chrupiące płatki do mleka To produkty wysokoprzetworzone, powstałe z ziaren zbóż lub kukurydzy. Są bogate w syntetyczne witaminy i minerały, które dodaje się do nich, ponieważ w obróbce zbóż naturalne witaminy i minerały zostają utracone. Sztuczne witaminy i mikroelementy są znacznie trudniej przyswajane przez organizm niż te pochodzenia naturalnego. Dodatkowo, płatki są dosładzane cukrem lub syropem glukozowo-fruktozowym, który jest obecnie jedną z głównych przyczyn otyłości. Słodkie płatki bardzo często zawierają także substancje smakowe, które nie pozostają bez wpływu na zdrowie dzieci, a swoją chrupkość zawdzięczają fosforanom, które negatywnie wpływają na układ nerwowy. 5. “Sztuczne” pieczywo (typu: dmuchane bułeczki) W skład domowego chleba wchodzi: mąka razowa, zakwas, sól, ziarna (słonecznik, siemię lniane, pestki dyni) oraz woda. Niestety piekarze korzystają dziś z dodatków i polepszaczy: emulgatororów, np. E330, regulatorów kwasowości, cukru, mąki pszenno-słodowej, karmelu, tłuszczu roślinnego i sztucznych barwników. Dzięki tym dodatkom zmieniają się właściwości pieczywa, np. dłużej zachowuje on świeżość, czy jest bardziej puszysty. Dodatki te tylko na pozór są w pełni bezpieczne dla zdrowia, guma guar na przykład, choć jest uznawana za substancję nieszkodliwą, może powodować wzdęcia brzucha i problemy żołądkowe. Enzym transglutaminaza dodawany do chlebów czy rogalików w celu uzyskania bardziej rozciągliwego ciasta, może być przyczyną alergii. Warto też zwrócić uwagę na opakowanie chleba – nie powinien być on pakowany w folię. Badania wykazują bowiem, że na większości z nich znajduje się pleśń, która wydziela trujące mytotoksyny. Do chlebów i wypieków długoterminowych dodaje się substancje antypleśniowe, które podrażniają śluzówkę przełyku i żołądka, powodując refluks. 6. Produkty puszkowane Np. pomidory z puszki, tuńczyk puszkowany – nawet te przeznaczone dla dzieci zawierają wysoki poziom bisfenolu A (BPA). Mimo, że ta substancja jest wydalana z naszego organizmu za pośrednictwem nerek, jednak 1% może skumulować się w organizmie. Bisfenol ma negatywne działanie estrogenne. Naukowcy sprawdzają też jego działanie rakotwórcze oraz wpływ na zaburzenie koncentracji . Warto dodać, że w niektórych krajach, takich jak Dania, Kanada, Stany Zjednoczone, Korea, Japonia i Australia, wprowadzono zakaz stosowania tej substancji do produkcji butelek plastikowych przeznaczonych dla dzieci. Innym zagrożeniem, powiązanym bezpośrednio z produktami puszkowymi, jest aluminium, które jest kumulowane w organizmie przez lata. Uszkadza układ nerwowy, a z doniesień naukowych wynika, że ma związek z występowaniem takich chorób, jak Alzheimer lub Parkinson. 7. Soki z zagęszczanych soków lub przecierów Do produkcji takich soków używa się koncentratów, które powstają poprzez odparowanie wody i usunięcie miazgi z owoców. Aby uzyskać sok przeznaczony do picia, ponownie dodaje się wodę, która wcześniej została odparowana, odtwarza się na nowo aromat i dodaje miazgę z owoców. Do takich soków mogą być dodawane także witaminy, sole mineralne i kwasy spożywcze. Dozwolone jest także dodanie cukru lub syropu glukozo- fruktozowego. Jeżeli jest go nie więcej 2 łyżeczki na litr, producent nie ma obowiązku podawania go w składzie. Do soków warzywnych można dodawać sól, przyprawy i zioła oraz ich ekstrakty. Nektary i napoje to soki rozcieńczane z wodą i dosładzane. Pamiętajmy, że syrop glukozo – fruktozowy i cukier mają bardzo niekorzystny wpływ na zdrowie. Polecamy więc do picia soki nieprodukowane z koncentratów owocowych czy warzywnych, które nie są dosładzane. Takie soki warto rozcieńczać z wodą. 8. Rozpuszczalne herbatki Przykładowy skład takiej herbatki zawiera: cukier, glukozę, regulator kwasowości: kwas cytrynowy, ekstrakt z aronii, ekstrakty owocowe 0,45% (ananas, pomarańcza, banan, maltodekstryna), aromaty, witaminę E, witaminę C, tiaminę, ryboflawinę, witaminę B6, niacynę, witaminę B12, biotynę, kwas pantotenowy, oraz kwas foliowy. Patrząc na skład, odradzamy picie takich herbatek i polecamy naturalne herbaty owocowe oraz napary ziołowe bez dodatków smakowych czy zapachowych. Dzięki temu unikniemy spożywania dużej ilości “ukrytego” cukru oraz sztucznych witamin, które są znacznie gorzej przyswajalne przez nasz organizm niż witaminy naturalne. 9. Gotowe budynie i kisiele, galaretki Takie desery dostarczają dzieciom dużej ilość cukru i od 5 do 7 substancji dodatkowych, sztucznych barwników i aromatów oraz syntetycznego kwasku cytrynowego. Jak wynika z raportu konsumenckiej organizacji „Center for Science in the Public Interest” (CSPI), sztuczne barwniki dodawane do kisieli, budyni, a także innych produktów, takich jak jogurty, płatki śniadaniowe, ciastka, czy żelki, powodują problemy neurologiczne, nadpobudliwość i choroby nowotworowe. Spożywana często jako dodatek do galaretek i kisieli śmietanka w proszku do ubijania zawiera również kilka sztucznych dodatków, np. utwardzony tłuszcz palmowy, emulgatory, a także stabilizator. Uwaga! Reklama do czytania Jak zrozumieć małe dziecko Poradnik świadomego rodzicielstwa Cud rodzicielstwa Wsłuchaj się naprawdę w głos swojego dziecka Tylko dobre książki dla dzieci i rodziców | Księgarnia Natuli 10. Keczup Nie zastąpi świeżego pomidora ani soku pomidorowego. To produkt wysokoprzetworzony, powstający z koncentratów pomidorowych. Większość producentów umieszcza w jego składzie konserwanty oraz wzmacniacze smaku, takie jak glutaminian sodu, który – jak wykazują badania – zwiększa ryzyko otyłości, uszkadza siatkówkę oka oraz niekorzystnie wpływa na układ nerwowy. 11. Słodkie wafelki, ciasteczka, batony Są źródłem nadmiernej ilości węglowodanów (głównie cukru – ok. 60%) i tłuszczu ok. 30%. 100 gramów tego typu produktów dostarcza około 500 kalorii. Wyroby cukiernicze są wytwarzane z utwardzanych tłuszczy roślinnych, zawierające niekorzystną konformację kwasów tłuszczowych trans. Są one odpowiedzialne za wzrost poziomu cholesterolu we krwi, w tym głównie niekorzystnej frakcji LDL. Słodkie masy w ciastkach czy pralinkach w około 70% składają się z tłuszczy. W produkcji słodyczy na skalę przemysłową stosuje się wysokooczyszczoną mąkę pszenną, mleko w proszku, jajka w proszku, emulgatory sojowe (często niestety GMO), środki spulchniające oraz aromaty. 12. Mleko UHT UHT jest mlekiem o przedłużonej przydatności do spożycia. Powstaje poprzez podgrzanie mleka do temperatury 143°C, a następnie jego schodzenie do 4-5°C. Na skutek tak dużej zmiany temperatury mleko ulega sterylizacji. W tym samym czasie dochodzi także do częściowej denaturacji białka, co skutkuje często zmianą smaku mleka. Mleko UHT przechowywane w lodówce może się więc popsuć, a my możemy tego nie zauważyć. Ponadto, przy produkcji mleka UHT traci się więcej witamin niż w procesie pasteryzacji, dochodzi też do zmiany konformacji białek, co ma związek z występowaniem alergii. 13. Chipsy To produkt wysokokaloryczny. Oprócz ziemniaków, w ich skład wchodzi: sól, cukier, przyprawy, wzmacniacze smaku (glutaminian sodu) oraz barwniki nieobojętne dla zdrowia dzieci. Zawartość tłuszczy w chipsach jest bardzo wysoka, a dodatkowo zawierające izomery trans kwasów tłuszczowych. W chipsach znajdziemy także akryloamid, który powstaje podczas smażenia – substancja ta ma działanie rakotwórcze. Przeczytaj: Lista zdrowych zamienników spożywczych Foto Współczesna dietetyka twierdzi, że najwięcej mikroelementów (witamin, minerałów i pierwiastków śladowych) których człowiek potrzebuje do życia znajduje się w owocach i warzywach. Jako przykład flagowy przedstawia się witaminę C (kwas askorbinowy), który jest nieobecny w mięsie zwierząt, natomiast jest go sporo w rzeczywiście – porównując zawartość mikroelementów zawartych w owocach i warzywach wobec mięsa istotnie przeważa szalę zwycięstwa na rzecz roślin w wielu przypadkach, jeśli chodzi o ilość tychże jednak wśród „mięsnego jedzenia” pewien wyjątek, o którym większość dietetyków będzie milczeć (z różnych powodów) albo nie zada sobie trudu zbadania go, wychodząc z założenia, że wszyscy wiedzą, że to mięso (mięśnie) są najbardziej wartościowym pokarmem tym są podroby. Ludzie nauczyli się przyrządzać w zasadzie większość podrobów zwierząt (nie tylko rzeźnych) – od mózgu, przez nerki, żołądki, ozory, serce, przez wątrobę na płucach czy genitaliach czy oczach kończąc. O ile my, Polacy możemy mieć rozmaite obiekcje (zwykle estetyczne) przed jedzeniem np. kogucich genitaliów (np. w węgierskiej potrawie Pörkölt), o tyle już żołądki (w popularnych flakach) czy duszona wątróbka są w Polsce obecne w wielu restauracjach i domowych Cię to zdziwić, ale niektóre kultury i plemiona żywią się wyłącznie podrobami – mięśnie, które są chętnie zjadane w tzw. „zachodniej cywilizacji” stanowią w tych kulturach pokarm dla psów. O tym, że większość drapieżników rozpoczyna jedzenie ofiary od pożerania wnętrzności (wątroby, nerek, serca) pisałem już w tym czym polega wyjątkowość podrobów jeśli chodzi o mikroskładniki odżywcze pokażę na przydstawie wątróbki – kurzej i wieprzowej, ponieważ te są w naszym kraju najpopularniejsze w sprzedaży i z wszystkich podrobów są najchętniej jedzone. Tylko… czy to bezpieczne?Czy jedzenie wątróbki jest bezpieczne, skoro jej rolą jest detoksykacja?Wiele osób lubi wątróbkę (pamięta ten smak z dzieciństwa), ale później z niej zrezygnowało, zwykle po tym, jak dowiedziały się (w szkole), że rolą wątroby w każdym organiźmie jest usuwanie toksyn oraz ich neutralizacja. Większość ludzi natychmiast wyobraża sobie, że wszystkie szkodliwe związki i trucizny akumulują się w wątrobie – czyli jest ona najbardziej zanieczyszczonym organem w śmieci? Nie!Kto o zdrowych zmysłach chciałby jeść takie toksyczne wysypisko śmieci? Ten, kto wie na czym polega detoksykacja, która odbywa się w wątrobie. Nie jest to proces magazynowania, jak obiegowo się chemiczna? Tak!W wątrobie odbywa się proces neutralizacji (rozkładu) substancji toksycznych na substancje łatwe do wydalenia lub nieszkodliwe. To dlatego wątroba nazywana jest najlepszą fabryką chemiczną z jaką kiedykolwiek człowiek miał do czynienia. I z tego samego powodu, bez sprawnej wątroby nie można żyć (a można np. bez sprawnych nerek, choć wymaga to ciągłych dializ a także bez żołądka czy jelita cienkiego oraz grubego, choć w niektórych przypadkach wymaga to odżywiania pozaustrojowego).Gdyby więc wątroba była tylko magazynem toksyn bardzo szybko by się „wypełniła” śmieciami, przestała funkcjonować i spowodowałoby to śmierć. Dobrym przykładem jest metabolizm alkoholu, w którym to wątroba bierze najważniejszy udział zamieniając go na (głównie) na aldehyd octowy, i podlega kolejnym procesom rozkładu w celu łatwiejszego Tak!Wątroba jednak pełni funkcje magazynujące. Ale nie dla toksyn. Jest rezerwuarem wielu cennych dla życia substancji: od cholesterolu począwszy na mikroelementach niezbędnych do życia kończąc. To taki podręczny zapas, który w niektórych przypadkach może wystarczać nawet na kilka miesięcy, jeśli jakiejś substancji brakuje w naszym pożywieniu. Bez tej właściwości magazynujacej te istotne mikroskładniki, ludzie i zwierzęta nie mogłyby się przemieszczać poza teren, w którym znajduje się pożywienie, ponieważ nawet chwilowy stan niedoboru ważnych mikroelementów prowadziłby do chorób i to właśnie z uwagi na tę magazynującą własność wątroby stanowi ona najlepsze źródło mikroelementów w diecie. Znacznie lepsze niż wielu może w porównaniu z…Poniżej przedstawam Ci porównanie, którego dokonałem na podstawie danych opublikowanych w bazie składników odżywczych USDA Nutrient Database (jeśli znasz angielski, możesz porównać sobie wszystko samodzielnie).wątróbka duszonałopatka wieprzowa, duszonamarchewka gotowana, z solącebula gotowana, bez soliw 100g przybliżoneWodag66,8164,3254,9590,1787,86Energiakcal1671652673544Białkog24,4626,0225,070,761,36Lipidy (tłuszcz)g6,514,417,690,180,19Węglowodanyg0,873,7608,2210,15Błonnik dietetycznyg00031,4Cukierg0003,454,73MinerałyWapń, Camg1110263022Żelazo, Femg11,6317,921,750,340,24Magnez, Mgmg2514231011Fosfor, Pmg4052412083035Potas, Kmg263150305235166Sód, Namg7649583023Cynk, Znmg3,986,724,840,20,21WitaminyWitamina Cmg27,923,603,65,2Witamina B1 (tiamina)mg0,2910,2580,5010,0660,042Witamina B2 (ryboflawina)mg1,9932,1960,3650,0440,023Witamina B3 (niacyna)mg11,0458,4353,8720,6450,165Witamina B6mg0,7550,570,4480,1530,129Folianyµg5781630215Witamina B12µg16,8518,670,9300Witamina A, RAEµg3981540528520Witamina A, IUIU13328179978170332Witamina Emg0,820,121,030,02Witaminy D (D2 i D3)µg01,200Witamina DIU04700Witamina Kµg0013,70,5TłuszczeNasycone kwasy tłuszczoweg2,061,416,5840,0370,031Jednonienasycone kwasy tłuszczoweg1,4160,637,9870,0070,027Wielonienasycone kwasy tłuszczoweg1,9881,052,0720,1070,073Cholesterolmg5633559800Możesz ją przeanalizować pozycja po pozycji jeśli chcesz, jeśli Ci się nie chce, zwrócę Twoją uwagę na kilka wstępie pisałem o tym, że dietetycy utrzymują, że witaminę C można pozyskać wyłącznie z roślin, ponieważ nie ma jej w mięsie. I to jest prawda. Ale tylko częściowa – bo kwasu askorbinowego rzeczywiście nie ma w mięsie, natomiast występuje w dużyć ilościach właśnie w we wszystkich konkurencjachDla porównania (w tabeli na różowym tle), duszona, kurza wątróbka ma prawie 28 mg witaminy C, podczas gdy gotowana cebula ma jej ok 4mg w tej samej spożytej ilości produktu (100g). Nawet witamina A (mierzona UI) ma wyższe stężenie w wątrobie wieprzowej niż w duszonej marchewce! Dalsza analiza tej tabeli uzmysłowi Ci, że większość mikroelementów występuje w wątrobie w kilka-, kilkanaście razy większych stężeniach niż w tych roślinach, powszechnie stosowanych w wnioski nasuwają się również po porównaniu mięsa i podrobów. Okazuje się, że bogactwo mikroelementów jest większe w wątróbce niż w mięsie (w tym przykładzie jest to popularna w Polsce łopatka wieprzowa). Co równie ciekawe – łopatka wieprzowa zawiera 4-5 razy mniej cholesterolu niż wątróbka, chociaż zawiera kilka razy więcej tłuszczu :)Oczywiście są rośliny, które mają znacznie większość ilość witaminy C niż wątróbka (np. pietruszka, czarna porzeczka czy choćby chrzan) jednak tym porównaniem chciałem obalić dietetyczny mit, jakoby „mięsożercy” byli zmuszeni do suplementacji tej witaminy z roślin – co jak widać, nie jest prawdą..Czego nie ma w wątrobie? Witaminy K oraz grupy witamin D. Ale bez obaw – pierwsza jest wytwarzana przez bakterie jelita grubego, a dodatkowo jest odzyskiwana w cyklu witaminy K, zaś druga jest oferowana w obfitości w mięsie (a brakuje jej w diecie wegan, i częściowo także wegetarian – wówczas pozostaje tylko ekspozycja słoneczna, dzięki której ta witamina jest produkowana).Jest ich więcej i łatwiej się wchłaniają!Jest jeszcze jedna kwestia, trudna do przecenienia. Substancje odżywcze zawarte w produktach pochodzenia zwierzęcego są w postaci łatwiejszej do przyswojenia niż u roślin. Przykładem może być żelazo, które u roślin ma postać wymagającą „przerobienia” do hemu, podczas, gdy w mięsie już w tej postaci – na co trzeba zwrócić uwagę?Po pierwsze: zakupy. Podroby mają to do siebie, że szybko się psują – dużo szybciej niż mięso. Dlatego wybierając podroby, należy ocenić zarówno ich wygląd jaki zapach. Wątróbka powinna mieć jednolity kolor, bez jaśniejszych i ciemniejszych przebarwień, błyszczącą powierzchnię, być „śliska” w dotyku, a nie „lepka”. Zapach ma właściwy dla mięsa, jeśli czuć ją kwasem, octem – lepiej jej nie kupować. Należy ją zjeść jak najszybciej, przechowywać w lodówce. Wątroba wieprzowa lub cielęca może być sprzedawana jako mrożona, ale nie jest tak smaczna jak drugie: duża ilość witaminy A. Badania wykazały, że nawet przeciętne przyjmowanie syntetycznej witaminy A może powodować problemy zdrowotne. Co ciekawe, dowodów tych nie udało się powtórzyć jeśli chodzi o witaminę A występującą naturalnie. Za toksyczną dawkę uznaje się przyjęcie 100 000 jednostek IU witaminy A na dobę, przez dłuższy czy domowe?Zawartość mikroskładników odżywczych w wątróbce zależy oczywiście od paszy zwierzęcia. Niewątpliwie różni sie u zwierząt fermowych, karmionych paszą w porównaniu do zwierząt hodowanych metodami gospodarskimi, tak samo jak jest różna u roślin uprawianych masowo na plantacjach, wobec tych rosnących w domowym ogródku. Różnice te mogą dochodzić do kilkunastu procent i czasem są istotne – tak samo jak istotna jest różnica w smaku pomiędzy produktem „domowym” a „komercyjnym”.Przepis na smażoną wątróbkęIdąc za ciosem – do pełnego tekstu brakuje jeszcze tylko przepisu na wątróbkę. Oto najpowszechniejsza propozycja podania wątróbek (dla 4-5 osób):10 szt wątróbek kurzych (mogą być indycze lub królicze, albo 500g wątroby cielęcej lub wieprzowej)500 ml mleka3 duże cebule2 łyżki mąki2 łyżki smalcu (najlepiej drobiowego – gęsiego lub kaczego)sól i pieprzWykonanie:Umyte wątróbki przekładamy do miski i zalewamy mlekiem. Pozostawiamy na noc. Mleko poprawi smak wątróbki (zwłaszcza wieprzowej i wołowej). Jeśli nie masz mleka, możesz pominąć ten krok – po prostu umyj wątróbki i mleko i sparz wątróbki wrzątkiem (zalej je w misce wrzątkiem, obróć łyżką aby „poszarzały” z każdej strony i później wylej wodę). Nie trzymaj ich we wrzątku długo, wystarczy, żeby zmieniły smalec na wątróbki opanieruj w mące lub zwyczajnie je nią posyp i ułóż na rozgrzanym smalcu i smaż z każdej strony aż lekko się zezłocą (uważaj, mogą pryskać i „strzelać” ponieważ zagotuje się w nich woda).Kiedy będą już złote z obu stron przełóż je na talerz, a na pozostałym tłuszczu usmaż na złoty kolor posiekane w talarki cebule będą już gotowe, ponownie dodaj wątróbkę, lekko przemieszaj i jeszcze podduś przez 2-3 minuty – dzięki temu wątróbki przejdą podaniem posól je i popieprz wg uznania. Smacznego!Co zrobić z nadmiarem smażonej wątróbki? Jeśli zostanie Ci za dużo smażonej wątróbki z cebulą, potrzebne będzie jeszcze kwaśne jabłko, ze 3 jajka na twardo i 2 ząbki czosnku. Wszystkie składniki posiekaj bardzo drobno, wymieszaj (jeśli masa jest zbyt sucha, dodaj oliwy) i otrzymasz pastę – wątróbkę po żydowsku. Dobrą saute oraz na chleb lub jako dodatek do pieczonych ciekawostka?Wątroba niedźwiedzi polarnych oraz fok zawiera tak wielką ilość witaminy A (7 000 000 IU) , że polarnicy, którzy się skusili na jej zjedzenie niemal natychmiast cierpieli na hiperwitaminozę. Rdzenni Eskimosi wiedzą o tym doskonale i jedzą bardzo niewielkie ilości wątroby tych zwierząt. W Argentynie powszechnie zjada się wątróbkę na surowo, lub po bardzo szybkim z surowej wątroby był (i jest nadal) używany jako przeciwnowotworowy środek prewencyjny. W 1934 roku grupa badaczy (George Whipple, William Murphy i George Minot) otrzymała nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny, za odkrycie sposobu leczenia niedokrwistości (niedokrwistości złośliwej) za pomocą… wątróbki właśnie. Od dawna podawanie wątróbki było uznanym w wielu kulturach sposobem na anemię oraz w sytuacjach, kiedy trzeba było zwiększyć ilość czerwonych krwinek. Sugeruję wybór tej metody każdemu, kto ma problemy „krwiopochodne”.Na koniec: z uwagi na możliwość nadmiaru witaminy A w diecie (wszak zyskujemy ją nie tylko z tego jednego źródła) zalecane spożycie wątróbki dla osoby dorosłej to 2x w tygodniu po 100g, zakładając, że jest stałym elementem jej nadzieję, że tymi informacjami po raz kolejny udało mi się Cię zaintrygować. I kto wie, może nawet skłonić do jedzenia wątróbki? Potrzeby pokarmowe owczarka niemieckiego są bardzo zróżnicowane, w zależności od wieku, kondycji oraz wykonywanej pracy, ilości ruchu, pory roku (psy przebywające w nieogrzewanych pomieszczeniach mają większe zapotrzebowanie energetyczne) oraz indywidualnych cech i młode psy wymagają bardzo intensywnego żywienia - duże ilości białka, wysokowartościowej karmy uzupełnianej preapratami mineralnymi (szczególnie wapniowymi) i witaminami (A,D3,E,B1,B2,B6,B12) - albowiem owczarek rośnie bardzo szybko. W wieku około 6 miesięcy przyrost wagi ciała wynosi 1kg na tydzień. Tak duży wzrost wagi przy nieodpowiednim karmieniu niesie ze sobą duże ryzyko schorzeń kostnych, tak więc w okresie dojrzewania (do około 10 miesięcy) należy bacznie obserwować rozwój fizyczny psa. Owczarek niemiecki jest rasą, która niestety nie ma zbyt odpornych zołądków i należy się z tym liczyć. Warto pamiętać, żeby nie karmić psa pokarmem zbyt tłustym ponieważ owczarki niemieckie mają skłonność do zaburzeń pracy trzustki i zbyt wielka ilość tłuszczu w karmie może źle wpłynąć na jego zdrowie. Owczarkowi niemieckiemu podajemykasze (jęczmienna, kukurydziana, manna, ryż, etc.) i makaron - dobrze ugotowane [zawiera dużo skrobi i witaminy E]; z makaronem ostrożnie, bo jest bardzo i owoce - gotowana włoszczyzna i buraki rozdrobnione, marchew (surowa, gotowana, tarta), jabłka, sałata, rzodkiewki, banany, szpinak [zawierają dużo witamin, pobudzają pracę jelit, sole mineralne, karoten]. Ziemniaki należy zawsze gotować, ponieważ pies nie trawi surowych. Do jedzenia warzyw i owoców należy przyzwyczajać psa od małego, gdyż dorosłe psy już się tego nie nauczą, a pokarm bez balastu, wcześniej czy później prowadzi do zaburzeń trawienia, a potem do - surowe lub gotowane, nalepiej wołowina lub konina, cielęcina. Wieprzowina tylko starannie ugotowana, bo może zawierać wirusy wywołujące chorobę Aujeszky, na którą nie ma lekarstwa!podroby - wątroba, nerki, płuca, serca, wymiona, etc.; jednak ze względu na znaczne zanieczyszczenie tego mięsa pierwiastkami szkodliwymi, nie powinno się go podawać częściej niż raz na tydzień lub dwa. Wymiona należy gotować ponad - najlepiej morskie, lub dorsz; ugotować (ok. godziny)i usunąć ości. Nie należy podawać suszonych ryb dla kotów, bo mają ostre ości, których pies nie potrafi - surowe żółtko lub całe ugotowane; czasem jajko może przywrócić apetyt kapryśnemu - biały i od czasu do czasu - niezbędne dla szczeniąt; dorosłe psy mogą nie trawić laktozy i mieć rozwolnienie po i jogurt - są dietetyczne, sprzyjają także rozwojowi właściwych mikroorganizmów w jelitach, co jest z kolei warunkiem dobrego trawienia; podawać szczególnie podczas długotrwałego przyjmowania przez psa - najlepiej cielęce z dużą chrząstką; kości zawierają bardzo dużo fosforu, wapnia i magnezu; nie wolno podawać łatwo łamiących się kości z drobiu i dziczyzny, które mogą poranić przełyk i przewód pokarmowy psa, wtedy to i już operacja nie pomoże; zjadanie zbyt często kości może wywołać niestrawność i zatwardzenie; psom po 6 roku życia nie zaleca się podawania nie podajemyFasoli i innych nasion roślin strączkowych, wyrobów garmażeryjnych (kaszanka, pasztetowa), pokarmów zawierających dużo przypraw, cukru i wyrobów cukierniczych, cebuli oraz czosnku. Czekolada przemysłowa - np. do pieczenia ciasta - nawet w niewielkich ilościach jest trucizną dla psa. Posiłek powinien być podawany w miarę o stałej porze i w postaci papki o temperaturze 20-37 stopni. Nigdy nie powinno się aplikować intensywnego ruchu dopiero co najedzonemu niemiecki nie jest psem wybrednym, chociaż zdarzają się i takie, i jeśli nie chce jeść, to czekamy 5 minut i zabieramy miskę. Jesli pies nie jest chory, ani nie jest to suka w okresie karmienia, to nie namawiamy i nie prosimy , aby zjadł. Należy zapamiętać: Pies, nawet szczeniak, to nie małe dziecko. A, i trzeba pamiętać i pilnować tego, aby psiak miał stale dostęp do świeżej wody. Nie wolno ograniczać mu picia. Pełnowartościowe suche karmySą one bardzo dobrze zbilansowane i dostosowane do rzeczywistych potrzeb organizmu psa (dla małych i dużych, dla młodych i starszych, dla domowych i pracujących, dla otyłych i dla alergików, dla suk szczennych i psów w okresie rekonwalescencji), toteż gdy nie mamy czasu albo umiejętności aby samemu przygotować i prawidłowo zbilansować posiłek dla psa, to lepiej karmić suchą, gotową karmą. Oczywiście mowa tu o karmach wysokiej jakości, np. Eukanuba, Arden Grange, Hill's czy Royal Canin, a nie o półproduktach sprzedawanych w osiedlowych sklepach, supermarketach lub na stacji benzynowej. Nie ukrywam, że są to dosyć drogie karmy, lecz po dokładnym przyjrzeniu się sposobie dawkowania i odrobinie arytmetyki można się przekonać, iż koszt takiego żywienia jest zaskakująco niski (niższy niż koszt odpowiednio zbilansowanej karmy przyrządzonej własnoręcznie). A poza tym, jak to się mawia: "lepiej wydać pieniądze na dobrą karmę niż na dobrego lekarza". Żywienie suki w czasie ciąży i w okresie karmieniaSukę do piątego tygodnia ciąży karmimy tak jak zwykle, następnie należy zwiększyć dawkę pokarmów białkowych (wiadomo - jej nowi sublokatorowie są bardzo żarłoczni) i zaczynamy podawać mieszanki mineralne zawierające witaminy A+D3 i wapń. Na trzy tygodnie przed rozwiązaniem karmimy przyszłą matkę 2-3 razy dziennie i nie podajemy kości. Suka karmiąca liczny miot potrzebuje około 3 do 4 razy więcej pokarmu niż normalnie. Bezpośrednio po porodzie suka jest osłabiona i niechętnie je. Mimo to trzeba ją zmusić, zachęcić do jedzenia. Przygotowujemy więc potrawy lekkostrawne, ale wysokowartościowe, z dużą ilością mięsa, jarzyn, sera i mleka, i podajemy 3 razy dziennie w postaci rzadkiej papki. Także powinna jak najwięcej pić. Konieczne jest serwowanie specjalnych preparatów wapniowo-witaminowych. Praktycznie można stosować żywienie "do woli", choć bez przesady, bowiem niektóre suki w okresie laktacji (wydzielania mleka) są nadspodziewanie żarłoczne i są w stanie pochłonąć dosłownie wszystko, a to może źle odbić się na ich zdrowiu. Po odsadzeniu szczeniąt od "cyca", suka stopniowo powraca do zwykłej diety. Aby zakończyć laktację, zmniejszamy normalną ilość białka i płynów w pokarmie. c